تعریف اتاق تمیز بر اساس استاندارد ISO 14644 :
اتاق تمیز (Cleanroom) فضایی است که در آن غلظت ذرات معلق در هوا کنترل‌شده بوده و این فضا به گونه‌ای طراحی، ساخته و بهره‌برداری میشود که ورود، تولید و باقی‌ماندن ذرات درون آن به حداقل برسد. سایر پارامترهای محیطی مانند دما، رطوبت و فشار نیز در صورت نیاز، کنترل میشوند.
استاندارد ISO یک استاندارد بین الملی است که برای طبقه بندی و اندازه گیری آلودگی هوا در اتاق تمیر و محیط های کنترول شده ایجاد شده است.در این استاندارد اتاق های تمیز بر اساس تعداد ذرات موجود در هر متر مکعب هوا و اندازه گیری اندازه آنها طبقه بندی میشوند.
در این استاندارد تعداد ذرات 0.5 میکرون به عنوان معیاری برای اندازه گیری تمیزی محیط استفاده میشود.
کلاس ISO5(A) :
این محیط یکی از دقیق ترین محیط ها است که هیچ گونه ذره ای نباید در آن وجود داشته باشد.برای فرایند های حساس و استریل استفاده میشود
این ایزو معالد تقریبی کلاس 100 در استاندارد فدرال 209E است
مقدار مجاز ذرات کوچکتر / مساوی 0.5 میکرون در شرایط کار حد اکثر 3520
کلاس ISO6-7 (B) :
به نسبت کلاس A اجازه تعداد بیشتری از ذرات را میدهد اما همچنان محیطی با کنترول آلودگی است.برای تولید دارویی و شیمیایی که نیاز به سطح تمیزی بالا دارند کاربرد دارد.
مقدار مجاز ذرات کوچکتر / مساوی 0.5 میکرون در شرایط کار حد اکثر 352000
کلاس ISO 8 (C) :
اتاق های تمیز کلاس C هنوز نیاز به کنترول آلودگی دارند ولی شرایط آنها کمی منعطف تر از کلاس های A و B است و برای فعالیت های تولیدی که حساسیت کمتری دارند استفاده میشود.
مقدار مجاز ذرات کوچکتر / مساوی 0.5 میکرون در شرایط کار حد اکثر 3520000
کلاس ISO9 (D) :
این اتاق ها شرایط استاندارد برای کنترول آلودگی دارند اما به طور عمده برای محیط هایی که نیاز به دقت کمتری در کنترول آلودگی دارند استفاده میشود.
این کلاس برای انبار ها ،ذخیره سازی و فرآیند هایی که به تمیزی کمتری نیلاز دارند مناسب است.
8 نظرات
زینب فلاحی
در حالی که به مزایای ایزو ۱۴۶۴۴ اشاره شده، شاید بهتر بود که بیشتر به مشکلات و معایب احتمالی این استاندارد پرداخته می‌شد. برای مثال، چالش‌هایی که شرکت‌ها ممکن است در هنگام انطباق با این استاندارد با آنها روبه‌رو شوند، کم‌تر مطرح شده است.
دکتر احسان حسام
استاندارد ایزو ۱۴۶۴۴ برای بهبود کیفیت هوا و محیط‌های تمیز (cleanrooms) بسیار حیاتی است. این استاندارد به ویژه برای صنایع داروسازی و میکروالکترونیک که در آنها حتی ذرات ریز هم می‌توانند آسیب‌های جدی ایجاد کنند، ضروری است. رعایت این استاندارد نه‌تنها از آلودگی جلوگیری می‌کند بلکه سلامت کارکنان و محصولات نهایی را نیز تضمین می‌کند.
ش.مهرابی
مقاله به طور کلی خوبه، اما به نظرم نیاز به اطلاعات دقیق‌تر و مثال‌های عملی‌تری داره. برای مخاطبان حرفه‌ای که با این استاندارد آشنایی دارن ممکنه مطالب خیلی ابتدایی به نظر برسه.
به هر حال ممنون از مقاله خوبتون.
ش.مهرابی
پیشنهاد می‌کنم که برای استفاده از ایزو ۱۴۶۴۴، دوره‌های آموزشی یا کارگاه‌های ویژه برای کارکنان و مدیران واحدهای تولیدی برگزار بشه تا به راحتی بتونن این استاندارد رو پیاده‌سازی کنند.
صنایع غذایی
عالی بود!
من خیلی وقت بود که به دنبال اطلاعات مفید در مورد ایزو ۱۴۶۴۴ می‌گشتم. یکی از نکات مهمی که باید در نظر گرفت این است که این استاندارد فقط برای اتاق‌های تمیز نیست بلکه برای هر محیطی که نیاز به کنترل دقیق کیفیت هوا و محیط دارد، قابل اجراست. این میتواند شامل بیمارستان‌ها، صنایع دارویی، صنایع غذایی و حتی آزمایشگاه‌ها باشد.
محمدی منش
پیشنهاد می‌کنم که درمقاله بعدی بیشتر درباره چگونگی پیاده‌سازی این استاندارد در کسب‌وکارهای کوچک صحبت کنید(چون من یکی از این کسب و کارهای کوچک هستم و تازه تاسیس). برخی از شرکت‌ها ممکن است فکر کنند که پیروی از ایزو یا استاندارد های دیگر هزینه‌بر است، اما در واقع میتواند به بهره‌وری و کاهش هزینه‌های آتی کمک کند. 🙂
دکتر احسان حسام
با وجود اهمیت بالای ایزو ۱۴۶۴۴، در بسیاری از صنایع به نظر می‌رسد که هنوز توجه کافی به جزئیات این استاندارد نمی‌شود. مخصوصاً در محیط‌های کوچکتر که ممکن است عدم رعایت دقیق این استاندارد به مشکلاتی در کیفیت محصول منجر شود. شاید باید بیشتر روی آموزش و آگاه‌سازی افراد در این زمینه تمرکز کنیم. و همچنین استفاده از کارشناسانی آشنا در این زمینه برای راهنمایی که اگر این مساله درست اجرا شود ، در آینده میتواند جبران هزینه هایی که برای این طرح شده را جبران کند
صیادی
سلام.متن نوشته‌شده بیشتر به توضیح کلی در مورد ایزو پرداخته، اما به جنبه‌های عملی و چالش‌های پیاده‌سازی این استاندارد به صورت کاربردی توجه کافی نشده!!